بررسی آلودگی باکتریایی در انواع مختلف بستنی در سطح شهر تهران، سال 1382

در کشورهای در حال توسعه، آلودگی مواد غذایی و بیماری های ناشی از آن همواره به عنوان یکی از مهم ترین مشکلات در ساختار بهداشتی بهداشت به شمار می آید. یکی از علل ایجاد مسمومیت و بیماری های روده ای، مصرف مواد غذایی آلوده است. شیر و فرآورده های لبنی در تمامی کشورهای دنیا بخشی از غذای روزانه مردم را تشکیل می دهند و به سبب مواد غنی موجود در این فرآورده های غذایی و سهولت آلودگی آن ها، از لحاظ مسمومیت غذایی نیز حایز اهمیت هستند. در این میان آلودگی بستنی که از فرآورده های شیر محسوب می شود، در خور توجه است. هدف از این مطالعه بررسی آلودگی های باکتری یایی در انواع مختلف بستنی توزیع شده در شهر تهران اعم از بستنی هایی که شیر در تهیه آن به کار رفته و همچنین بستنی های میوه ای بوده است.در این بررسی توصیفی، جمعا 100 نمونه بستنی غیرپاستوریزه و 30 نمونه بستنی پاستوریزه و 50 نمونه قاشق و لیوان یک بار مصرف از قسمت های مختلف شهر تهران به صورت Random systematic sampling برای انجام مطالعه انتخاب شدند. جهت جداسازی باکتری ها از محیط های مک کانکی آگار، یرسینیاسلکتیوآگار، پالکام و سایر روش های جداسازی باکتر های پاتوژن استفاده شد. در بین 100 نمونه بستنی غیر پاستوریزه، در 87% موارد و در بین 30 نمونه بستنیپاستوریزه، در 30? موارد باکتری هایپاتوژن جدا شد. بیشترین باکتری بیماری زای جدا شده در بستنی های غیر پاستوریزه، استافیلوکوک اورئوس (%74) و سپس اشریشیا کلی (%24) بود در حالی که در بستنی های پاستوریزه، اشریشیا کلی (%13.4) بیشترین باکتری بیماری زا و سپس استافیلوکوک اورئوس (%6.7) قرار داشت. در نمونه های بستنیهیچ موردی از سالمونلا، پرسینیا انتروکولیتیکا و لیستریا جدا نشد. در قاشق و لیوان نیز باکتری مشاهده نگردید.با توجه به این مساله که شیر و فرآورده های آن محیط مناسبی برای رشد و بقای و تکثیر باکتری ها می باشد و با در نظر گرفتن گزارش هایی از سراسر دنیا مبنی بر ایجاد بیماری به واسطه مصرف بستنی و نتایج این مطالعه، رعایت بهداشت در تهیه و توزیع این ماده غذایی امری ضروری به نظر می رسد.